Ticaret Bakanlığı, yenilenmiş ürün sektörünün büyümesi ve tüketicilerin daha etkin korunması amacıyla yeni yasal düzenlemeleri hayata geçirdi.
İlk olarak 2020 yılında yayımlanan “Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik,” ikinci el cep telefonları ve tabletlerin sertifikalı ve garantili olarak satışa sunulmasını düzenleyerek sektördeki kayıt dışılığın ve güvensizliğin önlenmesini amaçlamıştı. Bakanlık, 2024 yılında yapılan son düzenlemelerle birlikte sektörde daha güçlü bir denetim ve tüketici koruma mekanizması oluşturmayı hedefliyor.
2021 yılında yapılan ek düzenlemelerle yenilenerek satışa sunulabilecek ürünler arasına akıllı saatler, bilgisayarlar, oyun konsolları ve modemler de dahil edilmişti. Yenilenen yönetmelikle birlikte, bu ürünlerin belirli standartlara uygun olarak yenilenmesi ve yeniden ekonomiye kazandırılması hedefleniyor. Böylece, hem çevreye verilen zararların önlenmesi hem de tüketicilerin güvenli, sertifikalı ve uygun fiyatlı ürünlere ulaşması sağlanacak.
2024 yılında yapılan düzenlemeler, yenileme merkezlerine şubelerinin yanı sıra yenileme yetkisi verecekleri ticari işletmeler aracılığıyla da hizmet sunma imkânı tanıyor. Bu sayede, Türkiye genelinde yenileme hizmeti sunan TSE hizmet yeterlilik belgesine sahip noktaların sayısı artacak ve tüketiciler daha geniş bir ağ üzerinden hizmet alabilecek. Ancak, yenileme yetkisinin başka işletmelere devri kesin olarak yasaklanarak, yalnızca yetkin işletmelerin bu hizmeti sunması sağlanacak.
Yeni düzenleme, sektördeki hukuki aykırılıklara karşı adil, ölçülü ve orantılı yaptırımlar öngörüyor. Önceki düzenlemede sadece yetki belgesi iptaliyle sınırlı kalan yaptırımlar, yeni düzenleme ile belgenin 6 aya kadar askıya alınması gibi kademeli hale getirildi. Bu yaklaşım, hem sektörün sürdürülebilirliğine hem de tüketicilerin güvenliğine katkı sağlayacak.
Sektörde şeffaflığı artırmak ve kayıt dışılığı önlemek amacıyla elektronik kimlik bilgisi bulunan kullanılmış ürünlerin Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulacak bir bilgi sistemine kaydedilmesi zorunlu hale getirildi. Bu adım, hem tüketicilerin güvenli alışveriş yapmalarını sağlamak hem de sektördeki kayıt dışılığı ortadan kaldırmak amacıyla atıldı. Uygulamanın detayları ve esasları, Bakanlık tarafından ayrıca ilan edilecek ve üç aylık geçiş süreci sonunda yürürlüğe girecek.
Yapılan düzenleme ile yenileme yetkisi verilen şubeler ve ticari işletmeler ile yenileme merkezi arasında müteselsil sorumluluk ilişkisi kurularak, tüketicilerin haklarını ararken muhataplarına ulaşmaları güvence altına alındı. Bu adım, sektörde tüketici güvenliğini artırarak, yenilenmiş ürün piyasasının büyümesine katkı sağlayacak.
Ticaret Bakanlığı’nın bu düzenlemeleri, hem sektörün büyümesini teşvik ederken hem de tüketicilerin korunmasını ön planda tutarak, yenilenmiş ürün pazarında yeni bir dönemi başlatıyor.
