Veri depolamada hız ve performans konusunda daha iyi olan SSD’ler, veri kaybı yaşandığında ise HDD’lere (Sabit Disk) göre daha fazla zorluk yaratıyor. Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, bu zorluğun sebeplerini sıralayarak SSD disklerdeki verilerin nasıl korunabileceğine dair ipuçları paylaşıyor.
1. SSD’ler, bozulacaklarını belli etmez. Mekanik ve hareketli parçalardan oluşan hard diskler, tuhaf sesler çıkartma gibi yollarla bozulma işaretleri göstererek kullanıcıların durumu fark etmesini sağlıyor. Mekanik yerine elektronik bileşenler içeren SSD’lerde ise sorun cihaz çalışmadığında keşfedilebiliyor.
2. Verilerin konumunu tespit etmek daha zordur. Mekanik hard disklerde, veriler manyetik şekilde disklere aktarılarak bitler halinde plakaya işleniyor. Bu sayede verileri okumak için o konuma geri dönerek ilgili verinin bulunduğu girişi bulmak yeterli oluyor. Çok daha karmaşık bir sisteme sahip olan SSD’lerde ise depolanan verilerin konumu, disk yongasının aşınma ve yıpranmalardan korunması için değişebiliyor. Verilerin yerini tespit etmek daha uzun sürdüğü için veri kurtarma da zorlaşıyor.
3. Otomatik TRIM komutu hatalardan geri dönülmesini engeller. Çoğu SSD, otomatik TRIM komutunu içerecek halde sunuluyor. Kullanıcının bilerek ya da kazayla yapması fark etmeksizin tüm veri silme işlemlerinde anında devreye giren bu özellik, verilerin bulunduğu hücreleri boşaltarak onları geri döndürülmesi imkansıza yakın hale getiriyor.
4. Kullanıcıların SSD’ler ile ilgili yeterli veri kurtarma deneyimi ve bilgisi bulunmuyor. Son yıllarda popülerleşmelerine rağmen veri depolama sektöründe hala yeni oldukları için çoğu kullanıcıda SSD’ler ile ilgili yeterli bilinç henüz oluşmuş değil. Kullanıcılardaki bu bilgi, tecrübe veya kabiliyet eksikliği veri kurtarmanın SSD’ler için daha problemli olmasına yol açıyor.
5. SSD üzerinde kullanılan kripto veri kurtarmaya engel teşkil ediyor. Bazı üreticilerin “controller” üzerinde kullandığı kripto sebebiyle SSD bozulduğunda, problem “controller” kaynaklı ise veri kurtarma yapılamıyor.
SSD’nizi Veri Kayıplarından Nasıl Koruyabilirsiniz?
SSD bulunan cihazların bilinçli kullanımının hem veri kaybını önlediğini hem de disk ömrünü uzattığını belirten Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, kullanıcılara önerilerde bulunuyor.
1. SSD’nizin kapasitesini zorlamaya çalışmayın.
2. Cihaz sağlayıcılarınızın sunduğu güncellemelerden düzenli olarak faydalanın.
3. Cihazınızı ne sıklıkta ve nasıl kullandığınız, onun yaşam süresini büyük ölçüde belirliyor. Kullanımınızı dikkatlice takip ederek SSD’nizin yaklaşık ömrünü ayarlayabilirsiniz.
4. Diskinizi düşük voltaj gibi elektrik kaynaklı problemlerden uzak tutun, anti-statik elektriğe maruz kalmasını engelleyin.
